تحقیق محبت در اسلام و قرآن

دسته بندي : علوم انسانی » معارف اسلامی
تحقیق محبت در اسلام و قرآن
معناي لغوي محبت
محبت را از نظر لغوي به معناي ميل به كار برده اند . البته بعضي ديگر قبودي را بر اين تعريف افزوده اند به عنوان مثال راغب اصفهاني محبت را به اين صورت تعريف مي‌كند: ميل به چيزي كه درست يا غلط او را خير مي داني به دليل لذت، نفع يا كمالي كه در آن مي بيني .
ملاحظه مي كنيد كه در اينجا نيز محبت به ميل معنا شده جز اين كه دليل اين ميل و حالات گوناگون آن نيز بيان شده است.
تعريف فلسفي محبت نيازمند دو مقدمه است كه هر كدام جدگانه قابل اثبات هستند:
مقدمه اول:
هر شئ در خلقت خويش هدفي را دنبال مي كند. دليل اين امر اين است كه خداوند متعال حكيم است و هيچ گاه خالق حكيم كار بيهوده‌اي انجام نمي‌دهد چرا كه آفريدن يك موجود كه هدف مشخصي را دنبال نمي‌كند، مصداق بارز كار لغو و بيهوده است.
خلاصه مقدمه اول اين است كه هر موجودي داراي يك هدف نهايي است كه براي آن آفريده شده است و آن موجود به دنبال رسيدن به هدف مزبور مي باشد.


مقدمه دوم:
اسباب و مقدمات رسيدن به هدف نهايي و كمال نهايي براي هر موجود فراهم شده است. دليل مقدمه فوق اين است كه اگر خداوند متعال موجود هدفمند را بيافريند اما اسباب وسايل و مقدمات رسيدن به هدف مزبور را براي آن، خلق نفرمايد به يكي از سه دليل زير مربوط مي شود كه هر سه دليل باطل هستند:
1- اولين دليل اين است خداوند متعال- نعوذ بالله- نمي‌دانسته موجود مزبور به چه وسايلي نيازمند است به عبارات ديگر اين قول مستلزم نسبت دادن جهل به خداوند است در حالي كه دلايل عقلي و نقلي بر خلاف آن گواهي مي دهند و بر عكس خداوند متعال را عليم مطلق مي دانند.
2- اگر خالق حكيم از اسباب مزبور آگاهي داشته باشد، اما توانايي ايجاد اين اسباب را نداشته باشد باز هم مي توان تصور كرد كه خالق مزبور در عين اينكه يك موجود هدفمند را آفريده از آفريدن اسباب و وسايل مال وي عاجز باشد. به بيان ديگر يكي از لوازم فاسد اين قول نسبت دادن عجز به خدوندي است كه بر طبق دلايل عقلي و نقلي بر همه امور توانا است.
3- در اين ميان فرض ديگري وجود دارد و آن اين است كه خداوند متعال درعين علم و قدرت بر آفريدن اسباب مزبور باز هم از فراهم نمودن آن اسباب،خودداري مي‌فرمايد. اين فرض نيز مستلزم نسبت دادن صفاتي- همانند بخل، تنگ نظري و... _ به خداوند است، درصورتي كه به گواهي عقل و نقل خداوند متعال داراي اسماء و نيكويي است كه هر گونه صفت منفي را از ساحت مقدس وي طرد مي نمايد. نتيجه اين كه هر شي داراي يك هدف نهايي است كه فلسفه خلقت آن را تشكيل مي دهد و اسباب رسيدن به هدف مزبور نيز براي وي فراهم شده است. البته منافاتي ندارد يك شئ به دلايل ديگري از رسيدن به هدف نهايي خويش باز بماند. به عنوان مثال يك جنين پيش از تولد بر اثر يك بيماري سقط شود و از ادامه مسير باز بماند ونيز سخن ما بهاي معني نيست كه همه اشياء الزاما به هدف مزبور نايل مي شوند چرا كه اين امر صرفا يكي از امور و قوانيني فراواني عالم هستي بر اساس آن‌ها اداره مي شود و ممكن است در برخورد با قوانين و سنن برتري در عمل رنگ ببازد اما اجمالا هر نوع از انواع موجودات داراي هدفي است واسباب رسيدن به هدف مزبور براي وي فراهم شده است و اگر مانعي پيش نيايد به آن هدف نايل مي شود و همين مقدار براي پيش برد بحث ما كفايت مي كند.