تحقیق زمينه‌هاي رواني اعتياد پيشگيري و درمان

دسته بندي : علوم انسانی » روانشناسی

زمينه‌هاي رواني اعتياد
پيشگيري و درمان

فهرست مطالب صفحه
مقدمه 3
تعريف اعتياد 4
وابستگي جسماني و رواني به دارو 4
مواد مخدر و انواع آن 5
شخصيت فرد معتاد به مواد مخدر 6
ويژگيهاي شخصيتي مشترك معتادان 6
اعتياد در نتيجه بيماري رواني است يا اعتياد موجب ضعف روحي و رواني
مي‌گردد 7
عوامل اعتياد 8
زمينه‌هاي رواني اعتياد 9
اقدامات پيشگيري 10
مبارزه با اعتياد 10
روان درماني معتادين 12
كتابنامه 14


زمينه هاي رواني اعتياد

مقدمه
گرايش به مواد تحريك كننده و تسكين دهنده در تمامي طول تاريخ و در بين جوامع مختلف وجود داشته است در جوامع امروز مصرف مواد مخدر به مثابه يكي از غم انگيزترين تراژديها ابعاد زيستي، رواني و اجتماعي، زندگي بسياري از انسانها را متأثر مي سازد. اين معضل ديرين دامنگير اكثريت قريب به اتفاق كشورها است و تقريباً در كليه جوامع به طور روز افزون قرباني مي گيرد، آمارهاي منتشره توسط سازمان بهداشت،‌كميته كنترل مواد مخدر جهاني و سازمان يونسكو حاكي از افزايش فزاينده مصرف اين مواد در سطح دنيا مي باشد و تفاوت بين كشورها در الگوي مصرفي و رده هاي سني آنها مي باشد مصرف طولاني مدت مواد مخدر با ايجاد اعتياد نه تنها تأثير سوء در وضعيت اقتصادي و اجتماعي شخص مصرف كننده يا معتاد مي گذارد بلكه در تفاهم خانوادگي نيز نقش تعيين كننده اي را ايفا مي كند. از اين رو آگاهي از دلايل سوء مصرف مواد به عنوان اولين قدم پيشگيري مطرح مي شود. لذا فعاليتي گسترده و فراگيردر همة ابعاد اجتماعي ، اقتصادي، فرهنگي ، آموزشي و … ضروري است، به عبارتي علاج واقعه قبل از وقوع بايد كرد. (يونسكو / ترجمه محسن دهقاني ، 1372)
اعتياد مسئله اي است با ابعاد اجتماعي ، سياسي ، رواني پزشكي و حقوقي، بر حسب تخصص خود بيشتر به ابعاد رواني – پزشكي آن مي پردازيم و اين به معناي اهميت كمتر جنبه هاي ديگر اعتياد نمي باشد. (محمد علي سجاد، فربد ندايي 1365)

تعريف اعتياد
واژه اعتياد از نظر لغوي يعني عادت كردن و احساس نياز است. امروزه در منابع علمي بيشتر از واژه وابستگي به دارو (Drug Dependency) استفاده مي شود كه از سال 1964 ميلادي توسط سازمان بهداشت جهاني جايگزين واژه اعتياد شده است. وابستگي به يك ماده جنبه هاي رواني، جسمي و رفتاري را شامل مي شود. هنگام وابستگي به يك ماده، فرد ميل شديد و اجتناب ناپذيري براي مصرف پيدا مي كند. در اثر عدم مصرف دارو به خماري، دردهاي جسماني و حالات ناشي از عدم تأمين دچار مي شود و در اثر دستيابي و مصرف دارو، احساس آرامش و لذت مي نمايد در نتيجه براي برآورده ساختن اين نياز به انجام رفتارهايي ناگزير مي شود كه زندگي فردي، خانوادگي، شغلي و اجتماعي وي را دچار اختلال مي سازد بنابراين تعريف الكل و سيگار هم در رديف مواد مخدر محسوب مي شوند گرچه همه مواد اعتياد زا، مخدر نيستند. اما مواد مخدر، مهمترين گروه داروهاي اعتياد آور را شامل مي شوند مواد مخدر و غير مخدري كه اعتياد آورند جزو انواع داروها (DRUGS) طبقه بندي مي شوند.

وابستگي جسماني و رواني به دارو
وابستگي به دارو حالت جسمي و رواني در اثر رابطه متقابل موجود زنده و دارو است و ويژگي آن ايجاد عكس العمل هايي است كه به شكل رفتارهاي خاص و واكنشهاي ويژه مانند احساس اجبار به مصرف دارو و بصورت دائم يا دوره اي مي باشد.
وابستگي دارويي داراي جنبه جسماني و رواني است و حالتي است كه فرد پس از مصرف آن احساس رضايت مي كند و توأم با آن كشش و تمايل براي مصرف دوباره دارو براي كسب لذت و جلوگيري از ناراحتي مي‌نمايد. مهمترين عامل مصرف مواد اعتياد آور وابستگي رواني است. وابستگي جسماني در اثر تطابق بدن شخص با دارو است كه در اثر استعمال پيوسته آن بوجود مي آيد، در حقيقت بدن فرد به دارو عادت پيدا مي كند و عدم استعمال دارو منجر به اختلالات شديد جسماني مي شود وابستگي جسماني عامل مهمي در تشديد وابستگي رواني به مصرف مواد و يا بازگشت به مصرف مواد پس از ترك اعتياد مي باشد.