مروری بر مديريت بيمه

دسته بندي : علوم انسانی » حقوق
مديريت بيمه

فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه 1
پيشگفتار 2
تعريف عقد و عقد بيمه 3
عقد بيمه عقدي است معوض 4
عقد بيمه قراردادي است الحاقي 5
عقد بيمه از عقود معوق است 6
شرايط اساسي صحت عقد 7
قصد و رضاي طرفين قرار داد 8
اهليت 8
توافق طرفين قرار داد و تنظيم بيمه نامه 9
رابطه اعتبار قرار داد با پرداخت حق بيمه 11
شروع اعتبار قرارداد 13
بيمه‌نامه 14
تغيير شرايط بيمه نامه 15

مقدمه
يكي از هدفها و وظايف مهم بيمه مركزي ايران، تعميم، ارشاد و هدايت امر بيمه در كشور است . بيمه مركزي ايران ايفاي اين مسئوليت مهم را از طريق برگزاري سمينارها و دوره‌هاي آموزشي، پژهشهاي كاربردي وبنيادي بيمه‌اي، اطلاع رساني و انتشار كتابها و جزوات بيمه‌اي، وجهه همت خود قرار داده است.
د راين زمينه افزون بر انتشار فصلنامه تخصصي صنعت بيمه و نشريات ديگر بيمه مركزي توفيق يافته است تا به تهيه و انتشار بيش از ده عنوان كتاب تخصصي بيمه اي اقدام نمايد.


پيشگفتار
«خطر» كه پيشينه اي به قدمت تاريخ بشر دارد و حاصل كارش جز ويراني و ضرر و زيان نيست از بدو خلقت انسان پيوسته همراه او بوده و موجب دل مشغولي انسان بوده است. در آغاز خطر گستره چندان پهناوري نداشت . چون سرمايه اندك بود. رفته رفته و با توسعه جوامع بشري و با پيشرفت تمدن، ثروت و دارايي انسان افزونتر شد و ميزان درگيري انسان با خطر يا ريسك افزايش يافت و دزدي دريايي هم به آن اضافه شد. با رخ نمودن انقلاب صنعتي تنوع، تواتر و شدت ريسك روز به روز گسترش يافت . به طوري كه امرزه با پيشرفت تكنولوژي و ورود انواع فرآورده‌هاي صنعتي به زندگي بشر به رغم تسهيلات فراواني كه براي رفاه انسان در پي داشته ريسكهاي جديدي را با خود وارد اجتماع كرده است.
با ريسك به روشهاي متعددي با توجه به ماهيتشان مي توان برخورد كرد . مهمترين و موثرترين شيوه انتقال ريسك به بيمه گر است. نقش بيمه گر تشكيل اجتماع بزرگي از بيمه‌گذاران است كه در معرض ريسك يگانه اي قرار دارند. بيمه گر با استفاده از آمار و حساب احتمالات و تجربيات گذشته هزينه ريسك يا حق بيمه فني را محاسبه و مبلغي را به عنوان هزينه عملياتي و سود معقول خود به آن اضافه مي كند تا حق بيمه تجاري به دست آيد . اين رقم حق بيمه‌اي است كه بيمه گذار بابت انتقال ريسك به بيمه گر مي پردازد . هر چه اجتماع بيمه‌گذاران زيادتر باشد بر اساس قانون اعداد بزرگ پيش بيني هاي بيمه گر به واقعيت نزديكتر مي‌شود، در نتيجه حق بيمه اي كه بيمه گر بر اساس حساب احتمالات و تجربيات گذشته محاسبه كرده پاسخگوي تعهدات او خواهد بود.
قرارداد بيمه
تعريف عقد و عقد بيمه
عقد عبارت است از اينكه يك يا چند نفر در مقابل يك يا چند نفر ديگر تعهد بر امري نمايند و مورد قبول آنها باشد.
قرار داد بيمه بين بيمه گر و بيمه گذار كه طرفين اصلي عقد هستند و مستقيما در قرار داد ذينفع منعقد مي شود. بيمه عقدي است كه به موجب آن يك طرف تعهد مي كند در ازاي پرداخت وجه يا وجهي از طرف ديگر در صورت وقوع يا بروز حادثه خسارت وارده بر او را جبران نموده يا وجه معيني بپردازد.
متعهد را «بيمه گر» طرف تعهد را «بيمه گذار» وجهي را كه بيمه گذار به بيمه گر مي‌پردازد «حق بيمه» و آنچه را كه بيمه مي شود «موضوع بيمه» نامند.
در عقد بيمه رابطه حقوقي كه بين بيمه گذار و بيمه گر به وجود مي آيد منشا تعهد است. متعهد كه بيمه گر است تعهد مي كند كه تحت شرايط معيني در صورت بروز حادثه كه به تعهد بيمه گر تحقق مي بخشد از بيمه شده رفع زيان كند. بيمه گذار يا بيمه شده كسي است كه دارايي يا شخص او در معرض خطر مورد تعهد بيمه گر قرار گرفته باشد. بيمه گذار براي رفع زيان مالي احتمالي يا جبران آثار مالي صدماتي كه به جان و سلامت او وارد مي شود حق بيمه مي پردازد و با پرداخت حق بيمه موجب مي شود كه قرار داد اعتبار بايد . جز بيمه عمر اصولا بيمه عقدي است لازم که «عقد لازم آن است كه هيچ يك از طرفين معامله حق فسخ آن را نداشته باشد مگر در موارد مشخص» هرگاه هر يك از طرفين يا هر دو بتوانند عقد را به ميل خود فسخ كنند آن عقد جايز است. عقد ممكن است براي يك طرف عقد لازم و براي طرف ديگر جايز باشد. مثلا عقد رهن براي راهن لازم است ولي براي مرتهن جايز. بيمه عمر را مي‌توان براي بيمه گر لازم و براي بيمه گذار جايز دانست. زيرا بيمه گذار مي‌تواند هر وقت مايل باشد از پرداخت اقساط حق بيمه خودداري كند و تقاضاي فسخ، باز خريد يا تخفيف بيمه نامه را بنمايد.
عقد بيمه عقدي است معوض
زيرا بيمه گر در مقابل امري كه انجام دادن آن را تعهد مي كند. (پرداخت خسارت) حق بيمه دريافت مي دارد و بيمه گذار در ازاي پرداخت حق بيمه وعده دريافت غرامت مي گيرد. تعهد بيمه گر موجل و افزون بر اين مشروط به وقوع حادثه مورد تعهد است. اگر واقعه اي كه مورد تعهد بيمه گر است روي ندهد بيمه گر تكليفي ندارد حق بيمه هم قابل استرداد نخواهد بود. براي بيمه گر عقد بيمه عقدي معلق و اتفاقي است زيرا تعهد بيمه گر تعهدي است كه متوقف و مشروط به واقعه آينده و محتمل الوقوع است . معلق عليه ممكن است بروز واقعه يا واقع نشدن آن باشد. عقد بيمه به دليل آنكه وقوع معلق عليه در آن به تصادف وابسته است عقدي اتفاقي محسوب مي‌شود زيرا ميزان پرداختي بيمه گر معلوم نيست مگر بيمه فوت كه دير يا زود به وقوع خواهد پيوست.